رساله توضیح المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3

محدودۀ تقلید

سؤال 1- جنابعالی در ابتدای رساله مرقوم فرموده اید: «عقیدۀ مسلمان به اصول دین، باید از روی دلیل باشد.» اگر مسلمانی به دنبال تحقیق رفت، و در نتیجه دینی غیر از اسلام را برگزید، آیا حق دارد پیرو آن دین شود؟ آیا حکم مرتد بر او جاری نمی شود؟ اگر جاری می شود، چرا؟ آیا این فتوا با فتوای به لزوم تحقیق در اصول دین، و عدم جواز تقلید در آن سازگار است؟ اصولًا کسی که می داند، اگر به نتیجه ای غیر از دین پدر و مادرش برسد کشته خواهد شد، چگونه می تواند با فکری آزاد در اصل دین تحقیق کند؟

جواب: تحقیق در دین و اعتقاد به یکی از مذاهب، غیر از تظاهر به آن است.

توضیح این که: بر همه واجب است در اصول دین به اندازۀ توانایی خود تحقیق کنند، و اگر واقعاً بعد از تحقیق کامل و کمک گرفتن از آگاهان، به آیینی غیر از آیین اسلام معتقد شوند، معذور هستند؛ زیرا وظیفۀ عقلی و شرعی خود را انجام داده، ولی به خطا رفته اند. امّا کسی که قبلًا مسلمان بوده، و به عللی دین جدید اختیار کرده، اگر تظاهر کند محکوم به احکام مرتد است؛ و احکام مرتد در واقع از